آثار حذف یارانه نهاده های کشاورزی بر تولید چغندرقند در کشور

علی رغم اینکه عرضه نهاده های کشاورزی در سطح قیمت مناسب، از ضروریات تقویت کشاورزی و افزایش درآمد کشاورزان است، لیکن این امر نباید سبب شود مصرف بی رویه ی نهاده های کشاورزی معمول گردد. اگر قیمت نهاده ها بیش از اندازه پایین باشد، مصرف و بکارگیری آن نهاده بدون هیچ گونه محدودیتی افزایش خواهد یافت، و این امر موجب می شود کشاورز بدون توجه به بازدهی نهایی عامل، نهاده را مصرف کند. مطالعه حاضر با درک این مشکل و با هدف بررسی آثار حذف یارانه کود شیمیایی و بذر بر تولید چغندرقند در کشور صورت گرفته است. برای دسترسی به اهداف موردنظر تحقیق، از داده های ترکیبی (panel data) برای ده استان عمده تولید کننده چغندرقند کشور و برای سالهای 86-1379 استفاده شده است. تابع تولید چغندرقند کشور با استفاده از روش های اقتصادسنجی تخمین زده شده و با استفاده از کشش های جزئی تولید حساسیت تولید نسبت به تغییرات مقدار نهاده ها محاسبه می-شود و همچنین با استفاده از روش شناسی بر اساس حداکثر سود تابع تقاضای نهاده ها تخمین زده می شود. نتایج حاصل از تابع تقاضای نهاده ها نشان می دهد که تقاضای کلیه نهاده های مورد استفاده در تابع تولید نسبت به تغییرات قیمت آنها کم کشش است و همچنین نتایج حاصل از کشش های جزئی حاکی از آن است که از دو نهاده آب و کود شیمیایی به طور غیر بهینه و در ناحیه سوم تولیدی استفاده می شود. بنابراین با توجه به یافته های تحقیق پرداخت یارانه بذر افزایش نه چندان زیادی در مصرف و همچنین در تولید چغندرقند داشته است به طوری که تولید آن را فقط 048/0 درصد افزایش داده است در رابطه با نهاده کودشیمیایی می توان گفت یارانه، تولید چغندرقند را حتی تا میزان 025/0 درصد کاهش می دهد. و بنابراین حذف یارانه، کمکی به کاهش مصرف و زیانهای زیست محیطی از آنها نمی کند اما می تواند بار مالی سنگینی را از دوش دولت بردارد بدون آنکه تاثیر منفی بر تولید بگذارد.